Jednym z istotnych czynników wyznaczających charakter współczesnej kultury jest powszechność zróżnicowanych optycznych i postoptycznych form obserwacji, inwigilacji i monitoringu. Nie tylko zatem uzasadnione, lecz wartościowe czy wręcz konieczne dla zrozumienia współczesności wydaje się przywołanie idei panoptykonu i jej reinterpretacja. Współczesne badania przeobrażeń kultury panoptycznej wymagają podejścia transdyscyplinarnego, łączącego filozofię, nauki społeczne, psychologię, studia kulturowe i medioznawcze. Niestandardowych i krytycznych ujęć postpanoptycznej kultury dostarcza również sztuka, przede wszystkim te jej współczesne nurty, które wykorzystują nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne, łącząc w sobie dyskurs metamedialny i metakulturowy. Wszystkie te perspektywy odnajdują swoje reprezentacje w artykułach pomieszczonych w niniejszym tomie. Jego szkielet tworzą teksty przedstawione podczas seminarium „Kultura (post)panoptyczna”, które odbyło się w Katedrze Mediów i Kultury Audiowizualnej Uniwersytetu Łódzkiego 5 listopada 2008 roku. Zostały one uzupełnione o kilka dalszych, przede wszystkim tłumaczeń. Wszystkie razem prezentują wspólnie szerokie i zróżnicowane spektrum badań kultury współczesnego (post)panoptykonu.
POPRZEDNIE NUMERY CZASOPISMA DOSTĘPNE W SEKCJI "NUMERY ARCHIWALNE"
Kwartalnik Kultura Współczesna. Teorie. Interpretacje. Praktyka wydawany jest nieprzerwanie od 1993 roku – najpierw przez Instytut Kultury, a od 2003 roku przez Narodowe Centrum Kultury. Pismo jest forum Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego, które sprawuje pieczę nad jego zawartością. Zachowując status kwartalnika naukowego, periodyk wpisuje się w najbardziej aktualne debaty poświęcone kulturze, naukom o kulturze, jak również zjawiskom około kulturowym. Jest otwarty na inne środowiska opiniotwórcze w kraju i za granicą, pragnie być płaszczyzną wymiany myśli i dyskusji wykraczających poza Akademię. Na poszczególne numery kwartalnika składają się artykuły o charakterze teoretycznym i metodologicznym, omawiające współczesne problemy kultury kontekstach historiozoficznych, socjologicznych i praktycznych. Opracowanie koncepcji merytorycznej kolejnych numerów i ich redakcja naukowa powierzane są naukowcom reprezentującym różne środowiska akademickie, z różnych punktów widzenia analizującym problemy kultury współczesnej. Radę naukową pisma tworzą profesorowie: Stefan Bednarek, Erika Fischer-Lichte, Knut Andreas Grimstad, Bohdan Jung, Ralf Konersmann, Ewa Kosowska, Ewa Rewers, Paweł Rodak i Anna Wieczorkiewicz. Redaktorem naczelnym Kultury Współczesnej jest od roku 2006 profesor Andrzej Gwóźdź z Uniwersytetu Śląskiego.
